داروی مفلوکوئین(Mefloquine) چیست؟

مفلوکوئین از دسته متاکینولین‌ها است و به عنوان یک شیزونتوسید خونی عمل می‌کند، به این معنا که انگل‌های مالاریا را در خون از بین می‌برد.

مفلوکوئین به خوبی از مسیر گوارشی جذب می‌شود، اما زمان لازم برای رسیدن به اوج غلظت پلاسمایی در افراد مختلف متفاوت است. این دارو حدود 98% به پروتئین‌های پلاسما متصل می‌شود و غلظت‌های بالایی از آن در گلبول‌های قرمز خون دیده می‌شود. مفلوکوئین به طور وسیع در بدن توزیع می‌شود و نیمه عمر حذف آن طولانی است و می‌تواند تا 21 روز یا بیشتر باشد. این دارو در کبد متابولیزه می‌شود و مقدار کمی از آن از طریق ادرار دفع می‌شود. در مقادیر کم در شیر مادر نیز توزیع می‌شود.

مفلوکوئین یک داروی ضد مالاریا از دسته 4-متاکینولین‌ها است که به عنوان شیزونتوسید خونی علیه تمام فرم‌های مالاریا از جمله پلاسمودیوم فالسیپوروم مقاوم به چند دارو استفاده می‌شود. این دارو به خصوص برای درمان مالاریا فالسیپوروم بدون عارضه و مالاریای ویواکس مقاوم به کلروکین و همچنین به عنوان پروفیلاکسی (پیشگیری) مالاریا به کار می‌رود. مفلوکوئین به صورت خوراکی و به فرم هیدروکلرید تجویز می‌شود.

در انگلستان، دوزهای تجویزی بر اساس پایه بیان می‌شوند و یک دوز 250 میلی‌گرمی پایه تقریباً معادل با 274 میلی‌گرم هیدروکلرید مفلوکوئین است. در آمریکا، دوزها بر اساس فرم هیدروکلرید بیان می‌شوند و یک دوز 250 میلی‌گرمی تقریباً معادل با 228 میلی‌گرم مفلوکوئین پایه است. برای درمان مالاریا در بزرگسالان، دوز 20 تا 25 میلی‌گرم مفلوکوئین پایه تا حداکثر 1.5 گرم در یک دوز منفرد یا به صورت تقسیم‌شده با فواصل 6 تا 8 ساعته تجویز می‌شود. برای پروفیلاکسی مالاریا، دوز 250 میلی‌گرم یکبار در هفته برای بزرگسالان و کودکان بالای 45 کیلوگرم تجویز می‌شود. برای کودکان با وزن بین 5 تا 19 کیلوگرم یک چهارم دوز بالغین، برای کودکان 20 تا 30 کیلوگرم نصف دوز بالغین و برای کودکان 31 تا 45 کیلوگرم سه چهارم دوز بالغین تجویز می‌گردد. پروفیلاکسی باید 1 تا 3 هفته قبل از تماس آغاز شده و به مدت 4 هفته پس از ترک مناطق مالاریاخیز ادامه یابد.

با توجه به نیمه عمر طولانی مفلوکوئین، عوارض جانبی آن ممکن است تا چند هفته بعد از آخرین دوز باقی بمانند. شایع‌ترین عوارض جانبی شامل اسهال، استفراغ، درد شکمی، بی‌اشتهایی، سردرد، سرگیجه، عدم تعادل و اختلالات خواب هستند. اختلالات عصبی و روانشناسی مانند نوروپاتی‌های حسی و حرکتی، لرزش، آتاکسی، اختلالات دید، تینیتوس، تشنج، اضطراب، افسردگی، گیجی، هالوسیناسیون و بی‌قراری و سایکوز حاد نیز ممکن است رخ دهند. برخی افراد نیز گزارش‌هایی از افکار خودکشی داشته‌اند. دیگر عوارض شامل راش‌های پوستی، خارش، ریزش مو، ضعف عضلانی، میالژی و اختلالات عملکرد کبدی و به ندرت ترومبوسیتوپنی و لوکوپنی هستند. آثار قلبی عروقی نیز شامل افت و افزایش فشار خون، تاکی‌کاردی، طپش قلب، برادی‌کاردی و تغییرات ECG هستند.

همراه یا بعد از مصرف مفلوکوئین نباید هالوفانترین تجویز گردد، زیرا احتمال خطر بالای آریتمی‌های قلبی وجود دارد. مصرف توأم کلروکین، کینیدین یا کینین با مفلوکوئین خطر بروز تشنج را افزایش می‌دهد.

افرادی که دارای شرایط روانی مانند افسردگی فعال، اضطراب عمومی، روان‌پریشی، اسکیزوفرنی یا اختلالات روانی عمده هستند، نباید مفلوکوئین مصرف کنند. همچنین افرادی که دچار صرع یا برخی مشکلات قلبی هستند، باید از مصرف این دارو خودداری کنند. اگر هر گونه عوارض جانبی تجربه کردید، با پزشک خود مشورت کنید. این دارو در سال 1989 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید شده و در سال 2013 یک هشدار ایمنی در مورد عوارض جانبی عصبی و روانی به آن افزوده شد.

مفلوکوئین یک داروی موثر برای پیشگیری و درمان مالاریا است، اما به دلیل عوارض جانبی احتمالی، مصرف آن باید تحت نظر پزشک باشد و به دقت پایش شود. افراد با شرایط خاص باید از مصرف این دارو اجتناب کنند و در صورت بروز هر گونه علائم نگران‌کننده، به سرعت به پزشک مراجعه کنند.

منبع: https://www.publichealth.va.gov/exposures/mefloquine-lariam.asp