ریزش مو و عوامل آن

معین صمدی

۲۹ بهمن, ۱۴۰۱

بدون دیدگاه

3 دقیقه زمان مطالعه

رویش مو

مو در همه جای پوست انسان رشد می کند، به جز در جاهایی مانند کف دست ها و کف پاها، پلک ها و ناف ما، اما بسیاری از موها آنقدر ظریف هستند که عملاً نامرئی هستند. مو از پروتئینی به نام کراتین تشکیل شده است که در فولیکول های مو در لایه بیرونی پوست تولید می شود. از آنجایی که فولیکول‌ها سلول‌های مویی جدید تولید می‌کنند، سلول‌های قدیمی با سرعت حدود شش اینچ در سال از سطح پوست بیرون می‌روند. موهایی که می بینید در واقع رشته ای از سلول های کراتین مرده هستند. یک سر بالغ به طور متوسط حدود 100000 تا 150000 تار مو دارد و روزانه 100 عدد از آنها را از دست می دهد. پیدا کردن چند تار موی سرگردان روی برس مو لزوماً دلیلی برای هشدار نیست.

در هر زمان، حدود 90 درصد از موهای روی پوست سر افراد در حال رشد هستند. هر فولیکول چرخه زندگی خود را دارد که می تواند تحت تأثیر سن، بیماری و طیف گسترده ای از عوامل دیگر باشد. این چرخه زندگی به سه مرحله تقسیم می شود:

آناژن – رشد فعال مو که معمولا بین دو تا هشت سال طول می کشد
کاتاژن – رشد موی انتقالی که دو تا سه هفته طول می کشد
تلوژن – مرحله استراحت که حدود دو تا سه ماه طول می کشد. در پایان مرحله استراحت، موها ریخته شده و یک موی جدید جایگزین آن می شود و چرخه رشد دوباره شروع می شود.

با افزایش سن، سرعت رشد موی افراد کاهش می یابد.

ریزش مو

hair loss

انواع مختلفی از ریزش مو وجود دارد که به آنها آلوپسی (alopecia) نیز گفته می شود:

آلوپسی اینولوشنال (Involutional alopecia) یک بیماری طبیعی است که در آن مو با افزایش سن به تدریج نازک می شود. فولیکول های مو بیشتر وارد فاز استراحت می شوند و موهای باقی مانده کوتاه تر و تعدادشان کمتر می شود.
آلوپسی آندروژنیک (Androgenic alopecia) یک بیماری ژنتیکی است که می تواند هم مردان و هم زنان را درگیر کند. مردان مبتلا به این عارضه که به آن طاسی با الگوی مردانه می گویند، می توانند از اوایل نوجوانی یا اوایل دهه 20 سالگی دچار ریزش مو شوند. مشخصه آن کاهش خط مو و ناپدید شدن تدریجی مو از تاج سر و جلوی سر است. زنان مبتلا به این عارضه که به آن طاسی الگوی زنانه می‌گویند، تا 40 سالگی یا بعد از آن، لاغری قابل توجهی را تجربه نمی‌کنند. زنان یک نازک شدن کلی را در کل پوست سر تجربه می کنند که بیشترین ریزش مو در قسمت تاج سر است.
آلوپسی آره آتا (Alopecia areata) اغلب به طور ناگهانی شروع می شود و باعث ریزش موی تکه تکه در کودکان و بزرگسالان می شود. این وضعیت ممکن است منجر به طاسی کامل (آلوپسی توتالیس) شود. اما در حدود 90 درصد از افراد مبتلا به این عارضه، موها در عرض چند سال برمی‌گردند.
آلوپسی یونیورسالیس (Alopecia universalis) باعث ریزش تمام موهای بدن از جمله ابروها، مژه ها و موهای ناحیه تناسلی می شود.
تریکوتیلومانیا (Trichotillomania) که بیشتر در کودکان دیده می شود، یک اختلال روانی است که در آن فرد موهای خود را می کند.
تلوژن افلوویوم (Telogen effluvium) نازک شدن موقت مو روی پوست سر است که به دلیل تغییر در چرخه رشد مو رخ می دهد. تعداد زیادی مو به طور همزمان وارد فاز استراحت می شوند و باعث ریزش مو و در نتیجه نازک شدن مو می شوند. در مورد عوامل ایجاد کننده تلوژن افلوویوم بیشتر بدانید.
آلوپسی اسکار (Scarring alopecias) منجر به ریزش دائمی مو می شود. بیماری های التهابی پوست (سلولیت، فولیکولیت، آکنه) و سایر اختلالات پوستی (مانند برخی از اشکال لوپوس و لیکن پلان) اغلب منجر به زخم هایی می شوند که توانایی بازسازی مو را از بین می برند. شانه های داغ و موها که خیلی محکم بافته و کشیده می شوند نیز می توانند منجر به ریزش موی دائمی شوند.

چه چیزی باعث ریزش مو می شود؟

پزشکان نمی دانند چرا برخی فولیکول های مو به گونه ای برنامه ریزی شده اند که دوره رشد کوتاه تری نسبت به سایرین داشته باشند. با این حال، چندین عامل ممکن است بر ریزش مو تأثیر بگذارد:

هورمون‌ها، مانند سطوح غیر طبیعی آندروژن (هورمون‌های مردانه که معمولاً توسط مردان و زنان تولید می‌شود)
ژن‌ها، هم از والدین مرد و هم زن، ممکن است بر استعداد فرد نسبت به طاسی الگوی مردانه یا زنانه تأثیر بگذارند.
استرس، بیماری و زایمان می تواند باعث ریزش موی موقت شود. کرم حلقوی ناشی از عفونت قارچی نیز می تواند باعث ریزش مو شود. بیاموزید که چه کارهایی می توانید برای کمک به معکوس کردن ریزش مو ناشی از استرس انجام دهید.
داروها، از جمله داروهای شیمی درمانی مورد استفاده در درمان سرطان، رقیق کننده های خون، مسدود کننده های بتا آدرنرژیک مورد استفاده برای کنترل فشار خون و قرص های ضد بارداری، می توانند باعث ریزش موقت مو شوند.
سوختگی، جراحات و اشعه ایکس می تواند باعث ریزش موی موقت شود. در چنین مواردی، معمولاً پس از بهبودی آسیب، رشد طبیعی مو برمی‌گردد، مگر اینکه جای زخم ایجاد شود. سپس موها هرگز دوباره رشد نمی کنند.
بیماری خودایمنی ممکن است باعث آلوپسی آره آتا شود. در آلوپسی آره آتا، سیستم ایمنی بدن به دلایل ناشناخته افزایش می یابد و فولیکول های مو را تحت تاثیر قرار می دهد. در اکثر افراد مبتلا به آلوپسی آره‌آتا، موها دوباره رشد می‌کنند، اگرچه ممکن است به طور موقت بسیار ظریف و احتمالاً رنگ روشن‌تری قبل از بازگشت رنگ و ضخامت طبیعی داشته باشند.
روش‌های زیبایی، مانند شامپو زدن به دفعات، خشک کردن، دکلره کردن و رنگ کردن مو می‌توانند با ضعیف کردن و شکننده کردن موها به نازک شدن کلی مو کمک کنند. بافتن محکم، استفاده از غلتک یا بیگودی داغ، و کشیدن مو از فرهای محکم نیز می تواند به مو آسیب برساند و آن را بشکند. با این حال، این روش ها باعث طاسی نمی شوند. در بیشتر موارد، اگر منبع مشکل از بین برود، موها به طور طبیعی رشد می کنند. با این حال، آسیب شدید به مو یا پوست سر گاهی اوقات باعث ایجاد لکه های طاسی دائمی می شود.
شرایط پزشکی. بیماری تیروئید، لوپوس، دیابت، کم خونی ناشی از فقر آهن، اختلالات خوردن و کم خونی می توانند باعث ریزش مو شوند. اغلب اوقات، زمانی که بیماری زمینه‌ای درمان می‌شود، موها برمی‌گردند، مگر اینکه اسکار مانند برخی از اشکال لوپوس، لیکن پلان یا اختلالات فولیکولی وجود داشته باشد.
رژیم غذایی. رژیم غذایی کم پروتئین یا رژیم غذایی با محدودیت شدید کالری نیز می تواند باعث ریزش موی موقت شود. درباره غذاهایی که می توانند به جلوگیری از ریزش مو کمک کنند، اطلاعات کسب کنید.